Κωνσταντίνος Χαλκιάς – Ειδικός Παθολόγος
Το Μαγνήσιο και το Κάλιο είναι δύο από τους σημαντικότερους ηλεκτρολύτες του οργανισμού, η διατήρηση της στάθμης των οποίων σε φυσιολογικά επίπεδα είναι θεμελιώδης για τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.
Το Κάλιο είναι το κυριότερο ενδοκυττάριο κατιόν, η δράση του οποίου συνίσταται αφενός στο να διατηρεί σταθερό το ηλεκτρικό φορτίο των κυτταρικών μεμβρανών και να ρυθμίζει την οξεοβασική ισορροπία και αφετέρου στη συμμετοχή σε πολλές σημαντικές ενζυμικές αντιδράσεις. Διατροφικές πηγές καλίου αποτελούν τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα φρούτα και το κρέας.
Η πτώση των επιπέδων Καλίου στον οργανισμό (υποκαλιαιμία) προκαλεί μυϊκή αδυναμία και συντελεί στην εμφάνιση υπέρτασης, καρδιακών αρρυθμιών, νεφρολιθίασης και οστεοπόρωσης.
Το Μαγνήσιο είναι το δεύτερο σε περιεκτικότητα ενδοκυττάριο κατιόν (μετά το Κάλιο), με συμμετοχή σε πάνω από 300 ενζυμικές αντιδράσεις, μεταξύ των οποίων οι πιο σημαντικές αφορούν το μεταβολισμό του ασβεστίου. Η δράση του εκτείνεται τόσο στο επίπεδο της απορρόφησης του ασβεστίου, όντας απαραίτητο συστατικό για το σχηματισμό της βιταμίνης D αλλά και για τη δράση της παραθορμόνης στο πεπτικό, στους νεφρούς και στα οστά, όσο και ενεργώντας ως φυσικός ανταγωνιστής του ασβεστίου.
Το έλλειμμα Μαγνησίου (υπομαγνησιαιμία) προκαλεί αντίστοιχη αύξηση του ενδοκυττάριου ασβεστίου, με αποτέλεσμα να προκαλούνται μυϊκές κράμπες, αγγειόσπασμο, αρτηριακή υπέρταση και υπερπηκτικότητα, ενώ επίσης ανατρέπει την ισορροπία Νατρίου και Καλίου στον οργανισμό, με επιπλέον συνέπεια την πρόκληση υποκαλιαιμίας.
Συνθήκες που ευνοούν τη συνδυαστική απώλεια Καλίου και Μαγνησίου είναι:
- οι καταστάσεις που συνοδεύονται από εφίδρωση, όπως η χειρωνακτική εργασία και η άσκηση, ιδίως σε θερμό και υγρό περιβάλλον, ή ο πυρετός
- οι απώλειες από το πεπτικό (έμετοι ή διάρροιες)
- οι νεφρικές απώλειες (χρήση διουρητικών, απορρύθμιση σακχάρου)
Οι καταστάσεις αυτές, που συνοδεύονται από αφυδάτωση, μπορεί να οδηγήσουν σύντομα στην εξάντληση του οργανισμού. Γι’ αυτό απαιτείται καλή αναπλήρωση τόσο του απολεσθέντος όγκου υγρών, όσο και των δύο αυτών σημαντικών ηλεκτρολυτών, στόχοι που μπορούν να επιτευχθούν ιδανικά με τη χορήγηση υγρών που περιέχουν συνδυασμό συμπληρωμάτων Μαγνησίου και Καλίου.