Η Άνοιξη και το Φθινόπωρο είναι εποχές γεμάτες προκλήσεις για το σώμα μας και συνήθως επιφέρουν πολλές αλλαγές είτε νοητικές είτε σωματικές. Ορίστε μερικές συμβουλές για να τις αντιμετωπίσετε.

Τι είναι η κόπωση?

Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι εννοείτε λέγοντας τη φράση ‘’ Είμαι κουρασμένος’’;

Η κούραση δεν είναι ένας συγκεκριμένος όρος  αλλά ένα σύνολο εκδηλώσεων που περιλαμβάνουν :1

  • Την κόπωση
  • Την αδυναμία
  • Την υπνηλία

Ωστόσο, παρόλο που οι άνθρωποι με υπνηλία αισθάνονται καλύτερα μετά τον ύπνο, τα άτομα με κόπωση αναφέρουν έλλειψη ενέργειας, διανοητική εξάντληση, φτωχή μυϊκή αντοχή και μη αναζωογονητικό ύπνο.2

Η φυσιολογική κόπωση είναι μια ανισορροπία στη ρουτίνα της άσκησης, του ύπνο, της διατροφής και μπορεί να ανακουφιστεί με ξεκούραση. 2

Εποχιακή κόπωση

Εάν κατά τη διάρκεια της Άνοιξης και του Φθινοπώρου αισθανόμαστε κουρασμένοι και εξουθενωμένοι,  αυτό μπορεί να οφείλεται στις αλλαγές του βιολογικού μας ρυθμού. Οι κιρκαδιανοί ρυθμοί είναι σωματικές, διανοητικές και συμπεριφορικές αλλαγές που ακολουθούν έναν 24ώρο κύκλο. 3 Γι’ αυτό για παράδειγμα είμαστε ξύπνιοι κατά της διάρκεια της ημέρας και κοιμόμαστε το βράδυ: συγκεκριμένα μόρια μέσα στο σώμα μας ρυθμίζουν τους κύκλους αυτούς.3

Άνοιξη

Κατά τη διάρκεια της άνοιξης αρκετοί άνθρωποι επηρεάζονται από την Αλλαγή της Ώρας, οπού πολλές χώρες πηγαίνουν το ρολόι μία ώρα μπροστά. 4 Η κόπωση, η έλλειψη ενέργειας και η διανοητική και σωματική εξάντληση μπορεί να αποτελούν εκδηλώσεις του επονομαζόμενου  “ανοιξιάτικου λήθαργου”. 5

Πέραν του γεγονότος ότι ‘’ο ανοιξιάτικος λήθαργος’’ δεν είναι μία πάθηση, μπορεί να είναι αρκετά δυσάρεστος.

Αλλαγές του κιρκαδιανού ρυθμού από το Χειμώνα στην Άνοιξη, όπου υπάρχει γρήγορη αύξηση στις ώρες φωτός του ηλίου, μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα διαταραχές στον ύπνο και αύξηση του αισθήματος της κόπωσης. 6

Φθινόπωρο

Ενώ κατά την άνοιξη το ηλιακό φως αυξάνεται ταχέως μετά από ένα σκοτεινό χειμώνα, κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου γίνεται το αντίθετο: το ηλιακό φως ξεκινά να μειώνεται και μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην έχουν καλή διάθεση. Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως  αυτή η κατάσταση μπορεί να μην είναι απλά η εντύπωση μας, καθώς το ηλιακό φως ρυθμίζει συγκεκριμένα μόρια υπεύθυνα για την ισορροπία της διάθεσης. 7 Σε αυτούς τους ανθρώπους το κιρκαδιανό σήμα που υποδηλώνει μία εποχιακή αλλαγή στην ηλιακή έκθεση μπορεί να συγχρονίζεται διαφορετικά: μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να προσαρμοστεί το σώμα τους. 7

Συμβουλές για να βελτιώσετε τα ενεργειακά σας επίπεδα και να περιορίσετε την κόπωση:

Ύπνος

Η καλή ποιότητα του ύπνου μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση και να περιορίσει την κούραση:2

  • Διατηρήστε μία σταθερή πρωινή ώρα αφύπνισης
  • Αποφύγετε την άσκηση πριν την ώρα για ύπνο
  • Αυξήστε την ημερήσια έκθεση στο έντονο φως

Σωματική δραστηριότητα

Τόσο το φθινόπωρο8 όσο και την άνοιξη5 διατηρήστε μία τακτική ημερήσια σωματική δραστηριότητα, ειδικά σε εξωτερικούς χώρους στον φρέσκο αέρα.

Διατροφή και Ενυδάτωση

Κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου, θυμηθείτε να προσέχετε τι τρώτε. Μπορεί τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά να μην είναι σε τόσο μεγάλη ποικιλία όσο την άνοιξη και το καλοκαίρι, αλλά και πάλι προσπαθήστε να μαγειρεύετε υγιεινές σούπες για αναπλήρωση βιταμινών και μετάλλων. 8 Θυμηθείτε πως πολλές βιταμίνες είναι ευαίσθητες στις υψηλές θερμοκρασίες.

Από την άλλη πλευρά, όταν η άνοιξη καταφθάνει, αναπληρώστε τη διατροφή σας με φρέσκα φρούτα και λαχανικά: τα smoothie με φρούτα και λαχανικά είναι νόστιμα και εμπεριέχουν πολλά μέταλλα και βιταμίνες. 5 ‘Οταν περνάμε από τον χειμώνα στην άνοιξη , μπορεί να προερχόμαστε από μία διατροφή πλούσια σε λιπαρά και πιθανόν φτωχή σε φρέσκα φρούτα. Επιπλέον, το ανοσοποιητικό μας σύστημα μπορεί να είχε να αντιμετωπίσει μία μόλυνση ή διάφορα μικρόβια και επομένως, το σώμα να χρειάζεται ακόμα περισσότερα φρούτα και λαχανικά για να ανακάμψει.5

Ακόμα, καταναλώστε πολύ νερό (καλύτερα ‘’σκέτο νερό’’) για να ενυδατώσετε επαρκώς το σώμα σας: η έλλειψη υγρών μπορεί μόνο να χειροτερεύσει το αίσθημα της εξάντλησης.  5

Να προσέχετε τη διάθεσή σας

Όταν καταφθάνει το φθινόπωρο φροντίστε τη διάθεσή σας:8

  • Ξεκινήστε κάτι καινούριο
  • Ανανεώστε την οπτική σας, ίσως κάνοντας  το σπίτι σας πιο άνετο και έτοιμο για έναν ζεστό χειμώνα.

Μπορεί ένα συμπλήρωμα διατροφής να βοηθήσει?

Η άνοιξη και το φθινόπωρο είναι πολύ απαιτητικές εποχές για το σώμα μας: η αλλαγή στο ηλιακό φως και η δυσκολία πολλών ατόμων να προσαρμοστούν στη νέα έκθεση του ηλιακού φωτός μπορεί να προκαλέσει κούραση, υπνηλία, εξάντληση, και έλλειψη ενέργειας. Ωστόσο αυτό δεν αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα, απλώς δώστε χρόνο στο σώμα σας να προσαρμοστεί και βοηθήστε τον εαυτό σας με μία ισορροπημένη και πολυποίκιλη διατροφή και σωματική άσκηση. Εάν θέλετε να αντιμετωπίσετε τις εποχιακές αλλαγές αποτελεσματικά απλώς διατηρήστε ένα υγιεινό τρόπο ζωής καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους.

Πέρα από αυτά, μπορείτε να υποστηρίξετε επιπλέον τη φυσική και διανοητική σας ευεξία με συγκεκριμένα συμπληρώματα διατροφής σχεδιασμένα :

  • Να αναπληρώσουν την ενέργειά σας με θρεπτικά συστατικά όπως τα αμινοξέα nutrients, τα μέταλλα και οι βιταμίνες.
  • Να σας υποστηρίξουν στις καθημερινές σας προκλήσεις κατά την ενήλικη ζωή σας αλλά και μετά τα 60.
  1. Moncrieff, G. & Fletcher, J. Tiredness. BMJ 334, 1221 (2007).
  2. Rosenthal, T. C., Majeroni, B. A., Pretorius, R. & Malik, K. Fatigue: an overview. Am Fam Physician 78, 1173–1179 (2008).
  3. NIH. Circadian Rhythms (https://www.nigms.nih.gov/education/fact-sheets/Pages/circadian-rhythms.aspx – Last access March 2021).
  4. Manfredini, R., Fabbian, F., Cappadona, R. & Modesti, P. A. Daylight saving time, circadian rhythms, and cardiovascular health. Intern Emerg Med 13, 641–646 (2018).
  5. Springtime lethargy is not an illness warns a nutrition expert (https://uniba.sk/en/news-detail/browse/4/back_to_page/tlacove-spravy-3/article/springtime-lethargy-is-not-an-illness-warns-a-nutrition-expert/ – Last access March 2021).
  6. Bratlid, T. & Wahlund, B. Alterations in serum melatonin and sleep in individuals in a sub-arctic region from winter to spring. Int J Circumpolar Health 62, 242–254 (2003).
  7. Melrose, S. Seasonal Affective Disorder: An Overview of Assessment and Treatment Approaches. Depress Res Treat 2015, (2015).
  8. Cassata, C. Autumn Anxiety: Why You May Feel More Stressed This Season (https://www.healthline.com/health-news/autumn-anxiety – Last access March 2021). (2019).