Λιάνα Πούλια, MMedSci
Η σύνδεση του εντέρου με τη γενικότερη υγεία και ειδικότερα με τη λειτουργία του εγκεφάλου μας αν και τα τελευταία χρόνια έχει τεκμηριωθεί, είχε γίνει αντιληπτή από πολύ νωρίς. Πόσοι από εμάς δεν αναφερόμαστε στις πεταλούδες που νιώθουμε στο στομάχι όταν είμαστε ερωτευμένοι και πόσοι δεν έχουμε νιώσει να σφίγγεται το στομάχι μας σε περιόδους έντονου στρες.
Η επιστημονική κοινότητα τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αποκρυπτογραφεί αυτή τη σύνδεση του γαστρεντερικού συστήματος με τον εγκέφαλο, τεκμηριώνοντας την άρρηκτη σχέση μεταξύ τους. Τα προβιοτικά, τα βακτήρια δηλαδή του εντέρου μας που συνιστούν τη χλωρίδα του εντέρου επηρεάζουν τη λειτουργία του εντέρου. Κάποια προβιοτικά ειδικότερα μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα του στρες και του άγχους ενώ φαίνεται να επιδρούν και στην εμφάνιση της κατάθλιψης. Για το λόγο αυτό πλέον ορισμένα προβιοτικά ονομάζονται και «ψυχοβιοτικά» αναγνωρίζοντας την πιθανήεπίδρασή τους στην ψυχική υγεία.
Παράλληλα, τα βακτήρια του εντέρου παράγουν λιπαρά οξέα μικρής αλύσου (Short Chain Fatty Acids, SCFA) όταν καταναλώνουμε προϊόντα πλούσια σε διαλυτές φυτικές ίνες. Οι διαλυτές φυτικές ίνες αποτελούν την τροφή της χλωρίδας του εντέρου και ονομάζονται πρεβιοτικά συστατικά. Τα πρεβιοτικά, επίσης μπορεί να επιδράσουν στην υγεία του εγκεφάλου, μειώνοντας τα επίπεδα της κορτιζόλης στο αίμα, η οποία εκλύεται σε καταστάσεις στρες.
Ας δούμε όμως ποια τρόφιμα και θρεπτικά συστατικά είναι σημαντικά για την χλωρίδα του εντέρου και ταυτόχρονα για την υγεία του εγκεφάλου μας
1. Τα ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βελτιώνουν την αναλογία των ευεργετικών βακτηρίων στη χλωρίδα του εντέρου και ταυτόχρονα συμβάλουν στην καλή λειτουργιά των νοητικών λειτουργιών.
2. Τρόφιμα με προβιοτικά όπως το γιαούρτι, το κεφίρ αλλά και αντίστοιχα συμπληρώματα διατροφής σε περίπτωση που συστηθούν από τη θεραπευτική ομάδα
3. Προϊόντα ολικής άλεσης, όπως τα δημητριακά, οι ξηροί καρποί, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία μέσω των φυτικών ινών εμπλουτίζουν τη διατροφή μας με πρεβιοτικά συστατικά και προλαμβάνουν τη δυσκοιλιότητα.
4. Τρόφιμα πλούσια σε πολυφαινόλες και αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως τα φρούτα καιτα λαχανικά, το πράσινο τσάι το κακάο, ο καφές, που συμβάλλουν στην αντιοξειδωτική προστασία του οργανισμού και στην ανάπτυξη των ευεργετικών βακτηρίων στο έντερο.
1. Dinan TG, Stanton C, Cryan JF. Psychobiotics: a novel class of psychotropic. Biol Psychiatry. 2013 Nov 15;74(10):720-6.
2. Messaoudi M, Violle N, Bisson JF, Desor D, Javelot H, Rougeot C. Beneficial psychological effects of a probiotic formulation (Lactobacillus helveticus R0052 and Bifidobacterium longum R0175) in healthy human volunteers. Gut Microbes.2011 Jul-Aug;2(4):256-61.
3. Akkasheh G,Kashani-Poor Z, Tajabadi-Ebrahimi M, Jafari P, Akbari H, Taghizadeh M, Memarzadeh MR ,Asemi Z, Esmaillzadeh A. Clinical and metabolic response to probiotic administration in patients with major depressive disorder: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial.Nutrition.2016 Mar;32(3):315-20.