από τη Κλινική Διαιτολόγο – Διατροφολόγο Λιάνα Πούλια, MMedSci, PhD

Ο σημερινός τρόπος ζωής με τους έντονους ρυθμούς, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η ηλιακή ακτινοβολία, το στρες και το κάπνισμα αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που επιβαρύνουν την υγεία μας και ίσως ευθύνονται για ένα σημαντικό ποσοστό νοσημάτων στις σύγχρονες κοινωνίες.

Οι συνθήκες στις σύγχρονες πόλεις συμβάλουν στη δημιουργία του λεγόμενου οξειδωτικού στρες, δηλαδή στην αυξημένη παραγωγή ελεύθερων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι μόρια ιδιαίτερα επιβλαβή για τα κύτταρά και τους ιστούς, ενώ τα τελευταία χρόνια το οξειδωτικό στρες έχει συνδεθεί με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων, διαφόρων μορφών καρκίνου και πρόωρης γήρανσης.

Για την καλύτερη προστασία μας από το οξειδωτικό στρες απαιτούνται κατ’ αρχάς κάποιες μικρές καθημερινές αλλαγές. Η μείωση του καπνίσματος, η αποφυγή της υπερβολικής έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία χωρίς προστασία και η επιλογή ενός ήρεμου τρόπου ζωής, καθώς και η επαρκής κατανάλωση τροφίμων, και ιδιαίτερα φρούτων και λαχανικών, πλούσιων σε αντιοξειδωτικά συστατικά καθημερινά αποτελούν κάποιους από τους τρόπους που μας βοηθούν να μειώσουμε την επίδραση του οξειδωτικού στρες.

Τα κυριότερα αντιοξειδωτικά συστατικά για τον οργανισμό είναι η βιταμίνη C, η βιταμίνη Α και το β-καροτένιο, η βιταμίνη Ε, το σελήνιο και οι πολυφαινόλες. Οι ουσίες αυτές έχουν την ικανότητα να εξουδετερώνουν τις ελεύθερες  ρίζες, με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον απειλητικές για τον οργανισμό.

Τα κυριότερα τρόφιμα που εξασφαλίζουν στον οργανισμό μας τα αντιοξειδωτικά που χρειάζεται είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, τα προϊόντα ολικής άλεσης καθώς και το ελαιόλαδο, τρόφιμα συνυφασμένα με τη μεσογειακή διατροφή. Η κατανάλωση τουλάχιστον πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών έχει συνδεθεί με πλήθος ευεργετικών δράσεων για τον οργανισμό και προστασία από τα κυριότερα νοσήματα φθοράς, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος. Παράλληλα, ένα τέτοιο διατροφικό πρότυπο έχει συνδεθεί με την καλύτερη οστική υγεία, την πρόληψη της οστεοπόρωσης και την διατήρηση της καλής νοητικής και ψυχικής υγείας, κυρίως κατά την τρίτη ηλικία. 

Τέλος, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες ορισμένα αντιοξειδωτικά στοιχεία, όπως η βιταμίνη C πιθανώς να μειώνουν τα συμπτώματα σε καταστάσεις αυξημένων αναγκών του οργανισμού όπως σε περίπτωση ιώσεων.Παράλληλα η βιταμίνη C συμβάλει  στην καλή υγεία του δέρματος, ως βασικό συστατικό του κολλαγόνου.

  1. I S Young, J V Woodside. Antioxidants in health and disease. J Clin Pathol 2001;54:176–186
  2. Pham-Huy LA, He H, and Pham-Huy C. Free Radicals, Antioxidants in Disease and Health. Int J Biomed Sci. 2008 Jun; 4(2): 89–96.
  3. Valko M, Leibfritz D, Moncol J, Cronin MT, Mazur M, Telser J. Free radicals and antioxidants in normal physiological functions and human disease. Int J Biochem Cell Biol. 2007;39(1):44-84. Epub 2006 Aug 4.