Λιάνα Πούλια, MMedSci, PhD
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος 

Οι πρωτεΐνες είναι μόρια που αποτελούνται από αμινοξέα και η σύνθεσή τους καθορίζεται από το τα γονίδιά μας. Τα αμινοξέα που βρίσκουμε στον ανθρώπινο οργανισμό είναι 20. Καθημερινά μέσω της διατροφής προσλαμβάνουμε μέσω της τροφής πλήθος αμινοξέων, κάποια μπορούμε να τα συνθέσουμε στο σώμα μας ενώ υπάρχουν κάποια που δε μπορεί ο οργανισμός μας να συνθέσει και ονομάζονται απαραίτητα (βαλίνη, λευκίνη, ισολευκίνη, λυσίνη, μεθειονίνη, φαινυλαλανίνη, θρεονίνη και τρυπτοφάνη). Υπό την επίδραση του στρες κάποια αμινοξέα μπορεί να γίνουν απαραίτητα, όπως η ιστιδίνη και η αργινίνη, τα οποία ονομάζονται ημιαπαραίτητα και για να καλύψουμε τις ανάγκες του οργανισμού είναι αναγκαίο να προσλαμβάνονται από τη διατροφή μας.  

Οι πρωτεΐνες συμμετέχουν σε ένα πολύ μεγάλο εύρος λειτουργιών στο σώμα μας είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη, την εξέλιξη και την καθημερινή μας λειτουργία. Πιο συγκεκριμένα:

  • όλα τα ένζυμα που χρησιμοποιούνται στο οργανισμό μας είναι πρωτεΐνες, συμμετέχοντας σε όλες τις βιοχημικές αντιδράσεις στο σώμα μας, όπως είναι για παράδειγμα η πέψη και η απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.
  • Τα αντισώματα, που παράγονται από το ανοσοποιητικό μας σύστημα για να αντιμετωπίσουμε κάποια λοίμωξη ή μόλυνση.
  • O διπλασιασμός των κυττάρων μας εξαρτάται από τη δομή των χρωμοσωμάτων, η οποία και αυτή ρυθμίζεται από τις πρωτεΐνες που σχετίζονται με το DNA. Έτσι είτε κατά τον πολλαπλασιασμό (γονιμοποίηση) ή ακόμη και στην ανάπτυξη του σώματος ή στην επούλωση τραυμάτων συμμετέχουν οι πρωτεΐνες.
  • Αποτελούν το βασικό συστατικό των μυών, εξασφαλίζοντάς την κίνηση στο σώμα μας αλλά και την σωστή λειτουργία όλων των οργάνων του σώματός μας
  •  Αποτελούν δομικό συστατικό του σώματος, όπως για παράδειγμα οι πρωτεΐνες των συνδετικών ιστών όπως η ελαστίνη και το κολλαγόνο
  • Συμμετέχουν σε πλήθος ορμονικών λειτουργιών αφού οι ορμόνες, όπως για παράδειγμα η ινσουλίνη που βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα  είναι πρωτεΐνες.
  • Συμβάλουν στη μεταφορά συστατικών στο σώμα μας, όπως για παράδειγμα η αιμοσφαιρίνη, η οποία μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς μέσω της κυκλοφορίας.

Βλέπουμε λοιπόν, ότι οι πρωτεΐνες αποτελούν ένα εξαιρετικά σημαντικό θρεπτικό συστατικό για την ανάπτυξη και τη σωστή λειτουργία του σώματός μας. Στόχος μας πρέπει να είναι η κάλυψη των πρωτεϊνικών μας αναγκών μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής που θα παρέχει στο σώμα μας όλα εκείνα τα αμινοξέα που χρειάζεται για να αναπτύσσεται και να λειτουργεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. 1 

Young VR. Protein and Amino Acids. Nutrition and Immunology: Principles and Practice. Totowa, NJ: Humana Press, 2000; 49-64.

 

2. British Nutrition Foundation https://www.nutrition.org.uk/nutritionscience/nutrients-food-and-ingredients/protein.html